AP Türkiye Raporu taslağı açıklandı
07 Aralık 2010 Salı 17:43Avrupa Parlamentosu'nun Türkiye raporu taslağı açıklandı. Taslakta, 12 Eylül'de kabul edilen anayasa paketi, yüksek yargı seçimleri, Ergenekon soruşturması, basın hürriyeti, Kürt meselesi ve Kıbrıs sorunu var.
Kıbrıs yüzünden müzakerelerin durma noktasına geldiği dönemde yayınlanan taslakta en önemli başlıkları 12 Eylül'de kabul edilen anayasa paketi, yüksek yargı seçimleri, Ergenekon soruşturması, basın hürriyeti, Kürt meselesi ve Kıbrıs sorunu oluşturuyor.
Yarın AP Dış İlişkiler Komitesi'nde tartışılacak taslağın 10 Şubat'ta tekrar AFET'te görüşüldükten sonra 1 Mart'ta Genel Kurul'da onaylanması bekleniyor.
Taslakta öne çıkan başlıklar şöyle:
Anayasa reformu: anayasa tadilatını memnuniyetle karşılar ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi standartlarında uygulanması çağrısı yapar. İnsan hakları ile temel hakları merkezine alan ve Türkiye'yi çoğulcu-tam demokratik bir ülke haline getirecek genel bir anayasanın gereğine işaret eder.
Basın hürriyeti: basın hürriyetinin kısıtlanması ve oto-sansürdeki artış endişelere yolaçmaktadır. Demokratik bir toplum için hür basın esastır ve basın hürriyetinin arttırılması ve korunması için yargının temel rolüne işaret eder.
Yargı reformu: Yargıdaki reformları takdir eder ve çoğulcu demokratik bir toplumun işleyebilmesi için yargı bağımsızlığı ve tarafsızlığının anahtar olduğunu vurgular.
Asker-sivil ilişkileri: Asker-sivil ilişkilerindeki ilerlemeyi takdir eder ve Meclis'in savunma bütçesi ile güvenlik kuvvetlerinin denetimi konusunda daha faal olması çağrısı yapar
Ergenekon: Darbe planları olduğu iddia edilen Ergenekon gibi soruşturmaların Türk demokratik kurumlarının uygun, şeffaf çalıştığını ve gücünü ispatlamak mecburiyetinde olduğunun altını çizer. Yargılama öncesi tutukluluk süresinin aşırı uzun olmasından endişe eder ve bütün sanıklar için etkili teminat ihtiyacının altınız çizer.
Siyasi partilerin kapatılması: Anayasa tadilatının siyasi partilerin kapatılmasını kapsamamasına teessüf eder.
Kıbrıs: Türk hükümetini Ada'daki müzakerelere somut katkı yapmaya ve askerlerini derhal çekmeye başlayarak müzakereler için uygun bir iklimi kolaylaştırma çağrısı yapar.
"KIBRIS'TAKİ ASKERLERİNİ DERHAL ÇEKMEYE BAŞLA" ÇAĞRISI
Avrupa Parlamentosu'nun (AP) Türkiye karar taslağında geçen yıl olduğu gibi Türkiye'ye yine "Kıbrıs'taki askerlerini derhal çekmeye başla" çağrısı yapıldı.
AP Türkiye Raportörü Ria Oomen-Ruijten tarafından kaleme alınan taslakta, Kıbrıs'ta süren kapsamlı çözüm müzakerelerini aktif katkılarla desteklemesi talep edilen Türkiye'ye, "derhal askerlerini çekmeye başlayarak müzakereler için uygun atmosfer oluşturulmasını kolaylaştır" denildi.
Belgede Türkiye'den, KKTC'deki askeri bölgelere girişine izin vermek suretiyle Kıbrıs'ta kayıp kişileri araştırmak için kurulan komiteye desteğini artırması da talep edildi.
AP genel kurulunda 10 Şubat'ta kabul edilen bir önceki Türkiye kararında Türkiye'ye, Kıbrıs'taki askerlerini derhal geri çekmeye başlaması yanında kapalı Maraş'ı Rumlara iade etmesi ve Kıbrıs Rum kesimi adına Doğu Akdeniz'de petrol arayan gemilerin çalışmasını engellememesi çağrılarına yer verilmesine, Ankara sert tepki göstermişti.
Hristiyan Demokrat AP üyesi Oomen-Ruijten'in hazırladığı taslakta, BM Güvenlik Konseyi'ndeki İran'a ilave yaptırımlar oylamasında Türkiye'nin "hayır" oyu kullanmasının üzüntüyle karşılandığı ifade edildi.
Taslak belgede Türkiye'nin gittikçe daha aktif hale gelen dış politikası not edilerek Ankara'ya, "İran başta olmak üzere dış politikayı ilgilendiren konularda AB ile koordinasyonunu yoğunlaştırması" çağrısı yapıldı.
AP Türkiye karar taslağında, Batı'nın Afganistan ve Balkanlar'daki çabalarını desteklemesi nedeniyle Türkiye'ye teşekkür edilirken, mevcut angajmanların ötesindeki "NATO-AB stratejik işbirliğini Türkiye'nin engellemesinden üzüntü duyulur" denilerek, Kıbrıs sorunundan kaynaklanan bu engelden Ankara sorumlu tutuldu.
YENİ ANAYASA TALEBİ
Taslak Türkiye kararında, 12 Eylül'deki halk oylamasıyla kabul edilen anayasa paketinin memnuniyetle karşılandığı belirtilerek temel özgürlükleri ve insan haklarını güvence altına alacak ve Türkiye'yi tamamen çoğulcu demokrasiye dönüştürecek yepyeni bir anayasa talep edildi.
AP Türkiye Raportörü Oomen-Ruijten tarafından kaleme alınan taslakta, yeni anayasa ihtiyacı konusunda hükümetin ve muhalefetin görüş birliği sağlamasının memnuniyetle karşılandığı belirtilerek, yeni anayasa yapımında siyasi partilerin ve sivil toplumun sürece dahil olmasının güvence altına alınması istendi.
Belgede "Ergenekon gibi darbe planı iddialarına yönelik soruşturmaların Türk demokratik kurumlarının gücünü, uygun ve şeffaf işleyişini ispatlaması" gereği vurgulanarak, yargılama öncesi tutukluluk sürelerinin uzunluğunun endişe doğurduğu belirtildi.
Sivil-asker ilişkilerinde sağlanan ilerleme nedeniyle Türkiye'yi öven taslakta, TBMM'nin güvenlik güçleri ve savunma bütçesi üzerinde tam denetim yetkisinin güvence altına alınması talep edildi.
AP Türkiye karar taslağında, enerji faslının daha fazla gecikmeden müzakerelere açılması için AB üyelerine çağrı yapıldı.
RAPORTÖR OOMEN-RUİJTEN
AP Dış İlişkiler Komitesi'nde yarın tartışılacak taslak Türkiye kararı hakkında basın toplantısı düzenleyen Raportör Oomen-Ruijten, Ergenekon paragrafına açıklık getirdi.
"Ergenekon soruşturmasını siyasi bir süreç olarak görenlerden buna demokratik kurumları güçlendirecek bir süreç olarak bakmalarını" isteyen Oomen-Ruijten, adil ve şeffaf bir yargı süreciyle davanın ilerletilmesini talep etti.
Oomen-Ruijten, "Ergenekon (davası) siyasi bir süreç değildir ve siyasileştirilmemelidir" dedi.
Raportör Oomen-Ruijten, taslak belgede "terörle mücadelede AB kurumları ve üyeleriyle işbirliğini artırması için Türkiye'yi cesaretlendirme" ifadesinin "her iki tarafa işbirliği çağrısı anlamına geldiğini" savundu.
AP Türkiye Raportörü, gelecek yılki seçimler öncesinde Türkiye'den yüzde 10 seçim barajını indirmesi beklentisini dile getirdi.
Oomen-Ruijten, basın ve ifade özgürlüğünde Türkiye'nin son 1 yılda geriye gittiğini savunarak, basında tarafsızlık, sahiplik ve idari kontrolü düzenleyen yeni bir yasaya ihtiyaç duyulduğunu kaydetti.
Raportör Oomen-Ruijten, farklı sektörlerde faaliyet gösteren büyük holdinglerin medya gücünü grup çıkarları için kullanmasının engellenmesi gereğine işaret etti.
Reformlar konusunda hükümet ve muhalefete diyalog ve işbirliği çağrısı yapan Oomen-Ruijten, muhalefetin de yapıcı desteği ve katılımıyla demokratik açılımda yeni bir ivme yakalanmasını talep etti.
Oomen-Ruijten, Türkiye'de yargı alanında yapılan reformları takdirle karşıladığını sözlerine ekledi.
Oomen-Ruijten'in geçen yıl kaleme aldığı rapor Kıbrıs bölümleri yüzünden Türkiye'nin sert tepkisine muhatap olmuştu.
