Süs Bitkilerinde Bakım Hataları

[seyfi]

SÜS BİTKİLERİNDE BAKIM HATALARI YÜZÜNDEN GERÇEKLEŞEN FİZYOLOJİK BOZUKLUKLAR
​

Bitkilerin yaşamak için gereksinim duydukları şartlar temin edilmediğinde bir takım bozukluklar ortaya çıkacaktır. Bitkiyi uygun ışıkta bulundurmama, sulama çokluğu veya azlığı, gübreleme hataları, ısının fazlalığı v.s gibi durumlar sonucu meydana gelen bakım hatalarını bitkide bulunduğu yere ve şekline göre sıralıyabiliriz.
1- Yaprak Uçlarında Sararmalar
Sebebi saksı toprağının kuru bırakılması veya kireç içermesidir.Toprak değiştirilmeli yada kireçten arındırılmalıdır
2- Yaşlı Yaprakların Sararması
Işığın azalması ve özellikle sonbaharda kapalı (güneşsiz havalar), süs bitkilerinin bulundukları yerin
çok sıcak veya serin olması sonucu yaşlı yapraklar sararır. Bunu önlemek için bitkiler pencere önüne
(mümkünse güney penceresi) konmalı ve ısı istekleri göz önünde bulundurulmalıdır
3- Muhtelif Yapraklarda Sararmalar (Tüm Yaprağın Sararması)
Birkaç nedeni vardır. Bunlardan ilki saksı toprağının kuru tutulması veya gereğinden fazla nemli
bırakılması ve bunun sonucu kök çürüklüğüdür. Diğerleri, oransal nemin düşük (ortamdaki havanın
kuru olması), bitki besin maddelerinin noksan olması (bitkinin gübrelenmemesi) veya zamanında saksı
değiştirilmediğinden köklerin keçeleşmesi. Düzenli sulama, ortamı çeşitli şekillerde nemlendirme,
zamanında saksı değişimiyle bu durum engellenebilir.
4- Yaprakların Ana Damarlar Boyunca Sararması
Bitkinin çok düşük ısıda bulundurulmasıyla ortaya çıkar.
- Yapraklarda Sarımsı Lekeler veya İçe Doğru Çökmeler (Şeffaf Renkte)
Özellikle Menekşe, Begonya, Yaprak Kaktüs, Asplenium vs bitkilerin direkt güneşe maruz kalmasıyla
sarı lekeler ve içe doğru şeffaf göçmeler ortaya çıkar. Bunların haricinde,yapraklarda yukarı doğru
kıvrılmalarda görülebilir (güneş yanığı). Çaresi ise derhal gölge bir yere alınmalıdır.
- Yapraklarda Kuvvetli Derecede Sararmalar
İleri derecede ise solma, dökülme ve sonunda bitkinin yaşamını bütün olarak kaybetmesi. Sebebi,
havagazı, fazla miktarda sigara dumanı veya olgunlaşmakta olan meyvadır. Meyvanın olgunlaşması
esnasında ortaya çıkan asetilen gazına bitkiler dinlenme periyodunda dahi tahammül edemezler.
Ortamın sıkça havalandırılması gerekmektedir.
- Yaprakların Sarı-Kahverengi Bir Renk Alması
Özellikle Açelyalarda görülür. Ya toprak bitki için uygun değildir, ya da klorlu ve kireçli su ile sulama
yapılmıştır. Bu durumu önlemek için Açelya'ya uygun toprak kullanılmalı ve dinlendirilerek ya da
kaynatılıp soğutularak kirecinden veya klorundan arındırılmış su ile sulanmalıdır.
8- Yaprak Kenarlarında Sararmalar, Uçlarında Kurumalar, Sarı Lekeler
Nedeni, yetersiz havalandırma sonucu temiz olmayan hava (özellikle kışın) , oransal nemin düşük
olması (ortamdaki havanın kuru olması) veya klor zehirlenmesinin başlangıçıdır (böyle hallerde kahve
rengi yaprak uçları da görülür). Sulama suyu kireçten arındırılmalı, havalandırma ve ortamın nemi
arttırılmalıdır.
9- Yaprağın Sarı-Yeşil Renk Alması (Kloroz)
Nedeni çok fazla kireç içeren saksı toprağı veya klor ve kireç içeren içeren suyla bitkinin uzun süre
sulanmasıdır. Bunun yanısıra başka etmenlerde vardır, demir ve azot eksikliği, uygun olmayan (fazla
killi yada hümüsleşmemiş) toprak kullanımı, fazlaca kalsiyumlu gübre kullanımı gibi. Önlem
olarak asitli su, demir vitrol veya kloroza engel olan fretilon (0,5g/l) ile sulama önerilebilir.
10- Yaprak Kenarlarının Kahverengiye Dönmesi
Sebebi potasyum noksanlığı, klor zehirlenmesi veya fazla gübreleme sonucu lif köklerinin
hastalanmasıdır. Yapraklarda kahverengi veya koyu kahverengi lekeler ise besin maddeleri noksanlığı
ve köklerde hastalıktır.
11- Sarı-Kahverengi veya Kahverengi Yaprak Uçları
Nedeni beslenme bozuklukları, çoğu zaman kök hastalıkları, çiçekli bitkilerde bol tomurcuklanma
sonucu potasyum eksikliğidir. Bunun yanısıra bazı bitkilerin (aphelandra, begonya vs) dinlenme
periyodunun başlaması, bazı bitkilerin (anthurium, palmiyeler vs) sıcak nemli ortamlardan kuru oda
veya salon koşullarına alınması, gölge bitkilerinin fazla ışık alması kahve rengi oluşumlara sebep
olacaktır.
12- Bitkide Alt Yaprakların Kahverengiye Dönmesi
Nedeni fosfor ve potasyum noksanlığıdır. Suni yada doğal gübreleme ile bu durum önlenebilir.
13- Yapraklarda Kabarcıklar veya Delikler (içeriye çökük tek tük delinmiş kısımlar)
Bu durum bitkinin bir yandan yüksek toprak veya hava nemi, diğer yandanda düşük sıcaklığa ve az
ışığa maruz kalması, özellikle yanlış sulama (bol miktarda), uzun süre saksı değişmemesi, besin
maddelerince zayıflamış toprak, fazla gübreleme, bitkilerin çok sık dikilmiş olması, zararlıların emme
sonucu yaprak dokularında şişkinlikler meydana getirmesi gibi birçok nedene bağlı olabilir. Mantar
şişkinlikleri bulaşıcı değildir. Uygun şartlar temin edilmeye çalışılmalıdır.
14- Yapraklarda Kızarma
Nedeni fosfor noksanlığı ve aynı zamanda bitkilerin bünyelerine fazla azot alamamaları veya
köklerdeki hastalıklardır. Bununla beraber bazı bitkiler fazla güneşte (begonya ve zebrina gibi)
bazılarıda soğukta (schlumberega gibi) bulundurulduklarında yapraklarda kızarmalar olur bu durum
geçicidir. Bitki fosforlu gübre ile gübrelenmelidir.
15- Alaca Yaprakların Yeşile Dönmesi
Işık noksanlığı veya fazla azotlu gübre kullanılması sonucu ortaya çıkar.
16- Yaprak Dökülmesi
Esas nedeni oransal nemin düşüklüğü (ortamdaki havanın kuruluğu) veya sık sık değişmesi,
ortam ısısının birden düşmesi veya yükselmesi, bitkinin çok serin yerlerde bulundurulması, ışık
noksanlığı, sıkışmış saksı toprağı, saksı toprağının uzun süre kuru kalması ya da tersi çok sulu
kalması ve saksı değiştirme esnasında köklerin şiddetli budamaya tabi tutulmasıdır. Bu durum
yapraklarda şiddetli budama ve yüksek neme maruz bırakarak önlenmeye çalışılabilir.
17- Tam Teşekkül Etmemiş Yapraklar
Sebebi çok düşük ısılarda bulundurma ve bitkinin belirli bir süre soğuk hava ceryanına maruz
kalmasıdır. Böyle hallerde kahve rengi lekelerde meydana gelebilir.
18- Yaprakların Aşağıya Doğru Sarkması
Nedeni saksı toprağının kuru bırakılması, tropik bitkilerde serin yerlerde bulundurma, soğuk isteyen
bitkilerin kışın sıcak yerlerde bulundurulmasıdır.
19- Tomurcuk ve Çiçeklerdeki Zararlar ve Çiçek Açma İsteksizliği
Sebebi genelde azot fazlalığı, besin maddesi noksanlığı, soğuklanma ihtiyacının karşılanmaması (bazı
bitkiler yeniden çiçek açmak için soğuğa maruz bırakılmalıdır) ya da bitkinin istediği ısı ve ışığın
yeterince temin edilememesidir.
20- Çiçek Tomurcuklarının Açılmaması
Bu durum ortamdaki nemin çok düşük olması, kötü ışık koşulları, su veya besin maddeleri noksanlığı
sonucu ortaya çıkar.
21- Çiçek Tomurcuklarının Dökülmesi
Nedeni kuvvetli ısı değişimleri, bitkinin serin ve ceriyanda kalması, yetersiz havalandırma, çok kuru
ortamlarda bulundurma, saksı toprağının kuru bırakılması, ışık yetersizliği, azotça zengin gübreleme
sonucu süratli gelişmedir.
22- Çiçek Saplarının Kısa Kalması
Genel olarak besin maddesi noksanlığı, saksı değiştirmedeki gecikme, uygun olmayan harç
kullanılması, saksı toprağının kuru veya çok rutubetli tutulması, yanlış gübreleme (fosfor azlığı), çiçek
sapının gelişmesi esnasında ısının düşük olması, dinlenme devresinde bitkiye fazla su, ışık ve ısı
verilmesi sonucu ortaya çıkar.
23- Çiçek Renginin Solukluğu
Nedeni bitkinin çok sıcak yerlerde bulundurulmasıdır (Örn. primulada).
24- Diğer Gelişme Bozuklukları
Gelişmede duraklama görülmesi, sebebi su ve besin maddeleri noksanlığı, köklerin keçeleşmesi,
serin yerde bulundurma, düşük ortam nemidir.
25- Sürgünlerin Dökülmesi
Saksı toprağının kuru tutulması sonucu olur.
26- Çok Uzun Sürgün ve Çiçek Sapı Oluşması
Bitkilerin yüksek ısıya sahip mekanlarda, yetersiz ışıklanması sonucu uzun saplar oluşur.
27- Genç Sürgünlerin Kuruması
Sebebi su noksanlığı veya çok sıcak ve kuru ortamlarda bulundurmadır
28- Tek Yönlü Gelişme
Nedeni bitkinin ışığa doğru yönelmesidir. Önlem olarak bitki örneğin, ayda bir defa ışık yönünde
çevrilmelidir.