Safranbolu mutfağından nefis tadlar
Safranbolu, Batı Karadeniz bölgesinde, Karabük’ü Kastamonu’ya bağlayan yolun 100. km.’sinde bir zümrüt tanesi. Üç minik ırmağın suladığı bir vadi çukurunda kurulu kasabanın kendi küçük, şöhreti büyük. Nâmı dağları, denizleri aşmış…Seneler ve seneler önce, Süha Arın’ın ölümsüz eseri “Safranbolu’da Zaman” ile hafızalarımıza nakşolmuştu. Şimdi ise, UNESCO’nun himayesinde, dünya çapında bir açık hava müzesi.
Safranbolu’nun tarihî Türk evleri ömre bedel... Peki, ya yemekleri? Safranbolu Kaymakamlığı’nın web sitesinde, “Safranbolu Yemekleri” için hazırlanan ana sayfayı, fevkalâde iştah açıcı yemek fotoğrafları süslüyor. Derhal isimlerini sayayım da, hayal kurmaya başlayın.
***Bütün Et Yemeği
***Cevizli Yayım
***Kuyu Kebabı
***Uzun Fasulye
***Baklava
***Höşmerim
***Safranbolu Bükmesi
***Su Böreği
Gerçek bir lezzet deryası... Daha fazla söze gerek var mı?
Safranbolu Yemekleri, geleneksel Türk Mutfağı’nın “lebaleb lezzet” yüklü bir sayfası. Safranbolu’nun zengin yemek çeşitleri, Orta Anadolu’nun karakteristik özelliklerini taşıyor. Dahası, yöreye özgü yemek türleri, içinde bulunduğumuz kış günlerinde insanın içini ısıtıyor.
Isınmaya hemen başlayalım. Efendim, Safranbolu’nun maharetli hanımları, kışa girerken kolları sıvıyor. Ve, elbirliği ile, binbir çeşit pekmezler, turşular, tarhanalar, meyve kuruları, tatlılar hazırlıyor. Bunlardan ilk akla gelenler şunlar: domates salçası, tarhana, yayım (ev makarnası veya erişte), asma yaprağı salamuru (salamura), dut pekmezi, üzüm pekmezi, üryani erik kurusu tavşut (elma kurusu), dut kurusu ile elma, ayva ve kızılcık (kiren) suyundan yapılan marmelat.
Görüyorsunuz, kış hazırlıklarına göz atarken, yöre insanının kimi yiyeceklere verdikleri isimleri de öğrenmiş oluyoruz. “Yayım” erişte, saç ekmeği “yufka”, salamura “salamur”, elma kurusu “tavşut”, kızılcık “kıren” gibi... Elma, ayva veya kızılcık suyundan yapılan marmelat, kışın sulandırılarak içiliyor.
Unutmadan... Aşağıdaki etli yemek tariflerinde adı sık sık geçen “erkeç”, erkek keçi demek. TDK’nın “Söz Derleme Dergisi”ne (1941) göre, “erkeç”, 3 veya 4 yaşlarında olan enenmiş (yani, iğdiş ya da hadım edilmiş) erkek keçi anlamına geliyor.
SAÇ EKMEĞİ’nin adı “YUFKA”...
Safranbolu evlerinde, yaz ya da kış, her zaman “saç ekmeği” denilen yufka yapılıyor. Hemen nasıl yapıldığını öğrenmekte ve vakit kaybetmeden evde denemekte sonsuz yarar var bence. Hele hele, börek sevenler için...
Saç ekmeği serin bir yerde saklanıyor, ihtiyaç oldukça sulandırılarak yumuşatılıyor, üstü örtülüp bir süre bekletildikten sonra, kare veya dikdörtgen şekilde katlanarak sofraya konuluyor. Yeşil fasulye, etli dolma kavrulmuş kıyma sarılıyor. Eskiden daha çok önem verilen kıyma ve kavurma, önce tavalarda uzun süre pişirilip kavruluyor. Özel olarak “kıyma sahanı” denilen büyük sahanlara dolduruluyor; soğuyunca kalıplaşan kıymalar serin bir yerde korunuyor. Kış boyunca, bu kıyma kalıplarından küçük parçalar hâlinde kesilerek yemeklerde kullanılıyor. Özellikle tarhana çorbası, yayım ve bükme pişirirken, kavrulmuş kıymadan vazgeçmek imkânsız. Dikkat ettiniz mi? Günümüzde, hepimizin evlerde uyguladığı, derin dondurucuda kıyma saklama yöntemine ne kadar da benziyor, öyle değil mi?
Evvet!... Sıra geldi, yemek türlerine sırayla göz atmaya... Safranbolu yemeklerini 3 bölümde sunacağım: Çorbalar; Et yemekleri ile Sebze ve Zeytinyağlı Yemekler; Tatlılar. Çorbalardan başlayalım.
Safranbolu, Batı Karadeniz bölgesinde, Karabük’ü Kastamonu’ya bağlayan yolun 100. km.’sinde bir zümrüt tanesi. Üç minik ırmağın suladığı bir vadi çukurunda kurulu kasabanın kendi küçük, şöhreti büyük. Nâmı dağları, denizleri aşmış…Seneler ve seneler önce, Süha Arın’ın ölümsüz eseri “Safranbolu’da Zaman” ile hafızalarımıza nakşolmuştu. Şimdi ise, UNESCO’nun himayesinde, dünya çapında bir açık hava müzesi.
Safranbolu’nun tarihî Türk evleri ömre bedel... Peki, ya yemekleri? Safranbolu Kaymakamlığı’nın web sitesinde, “Safranbolu Yemekleri” için hazırlanan ana sayfayı, fevkalâde iştah açıcı yemek fotoğrafları süslüyor. Derhal isimlerini sayayım da, hayal kurmaya başlayın.
***Bütün Et Yemeği
***Cevizli Yayım
***Kuyu Kebabı
***Uzun Fasulye
***Baklava
***Höşmerim
***Safranbolu Bükmesi
***Su Böreği
Gerçek bir lezzet deryası... Daha fazla söze gerek var mı?
Safranbolu Yemekleri, geleneksel Türk Mutfağı’nın “lebaleb lezzet” yüklü bir sayfası. Safranbolu’nun zengin yemek çeşitleri, Orta Anadolu’nun karakteristik özelliklerini taşıyor. Dahası, yöreye özgü yemek türleri, içinde bulunduğumuz kış günlerinde insanın içini ısıtıyor.
Isınmaya hemen başlayalım. Efendim, Safranbolu’nun maharetli hanımları, kışa girerken kolları sıvıyor. Ve, elbirliği ile, binbir çeşit pekmezler, turşular, tarhanalar, meyve kuruları, tatlılar hazırlıyor. Bunlardan ilk akla gelenler şunlar: domates salçası, tarhana, yayım (ev makarnası veya erişte), asma yaprağı salamuru (salamura), dut pekmezi, üzüm pekmezi, üryani erik kurusu tavşut (elma kurusu), dut kurusu ile elma, ayva ve kızılcık (kiren) suyundan yapılan marmelat.
Görüyorsunuz, kış hazırlıklarına göz atarken, yöre insanının kimi yiyeceklere verdikleri isimleri de öğrenmiş oluyoruz. “Yayım” erişte, saç ekmeği “yufka”, salamura “salamur”, elma kurusu “tavşut”, kızılcık “kıren” gibi... Elma, ayva veya kızılcık suyundan yapılan marmelat, kışın sulandırılarak içiliyor.
Unutmadan... Aşağıdaki etli yemek tariflerinde adı sık sık geçen “erkeç”, erkek keçi demek. TDK’nın “Söz Derleme Dergisi”ne (1941) göre, “erkeç”, 3 veya 4 yaşlarında olan enenmiş (yani, iğdiş ya da hadım edilmiş) erkek keçi anlamına geliyor.
SAÇ EKMEĞİ’nin adı “YUFKA”...
Safranbolu evlerinde, yaz ya da kış, her zaman “saç ekmeği” denilen yufka yapılıyor. Hemen nasıl yapıldığını öğrenmekte ve vakit kaybetmeden evde denemekte sonsuz yarar var bence. Hele hele, börek sevenler için...
Saç ekmeği serin bir yerde saklanıyor, ihtiyaç oldukça sulandırılarak yumuşatılıyor, üstü örtülüp bir süre bekletildikten sonra, kare veya dikdörtgen şekilde katlanarak sofraya konuluyor. Yeşil fasulye, etli dolma kavrulmuş kıyma sarılıyor. Eskiden daha çok önem verilen kıyma ve kavurma, önce tavalarda uzun süre pişirilip kavruluyor. Özel olarak “kıyma sahanı” denilen büyük sahanlara dolduruluyor; soğuyunca kalıplaşan kıymalar serin bir yerde korunuyor. Kış boyunca, bu kıyma kalıplarından küçük parçalar hâlinde kesilerek yemeklerde kullanılıyor. Özellikle tarhana çorbası, yayım ve bükme pişirirken, kavrulmuş kıymadan vazgeçmek imkânsız. Dikkat ettiniz mi? Günümüzde, hepimizin evlerde uyguladığı, derin dondurucuda kıyma saklama yöntemine ne kadar da benziyor, öyle değil mi?
Evvet!... Sıra geldi, yemek türlerine sırayla göz atmaya... Safranbolu yemeklerini 3 bölümde sunacağım: Çorbalar; Et yemekleri ile Sebze ve Zeytinyağlı Yemekler; Tatlılar. Çorbalardan başlayalım.
