Osmanlıdan Günümüze İsyanlar.

[lececafe]

Hiç hoşumuza gitmese de, olmasını hiç istememiş olsak da tarihimizde birçok isyanlar yaşamıştır ülkemiz. Öyle isyanlar çıkmış ki okuduğunuzda böyle bir ayaklanma da mı varmış diyeceksiniz.

Tunceli Tedip Harekatı 1937-1938​

Dersim İsyanı olarak da anılan olaylar, şu anki adıyla Tunceli ili’nde 1937 yılında merkezi hükümetle Dersim aşiretleri arasındaki anlaşmazlıklar sonucu çıkan ayaklanmalarda yaşanan olayların genel adıdır. Bu olayların ardından Dersim olan yörenin adı Tunceli olarak değiştirilmiştir.​

________________________________________________________
​

Menemen olayı – ayaklanması 1930​

23 Aralık 1930 günü gerçekleşen, Cumhuriyet tarihinin ikinci önemli irtica hadisesidir. İzmir’in Menemen ilçesinde, askerliğini yedek subay olarak yapmakta olan öğretmen Mustafa Fehmi Kubilay’ın ve yardımına koşan bekçiler Hasan ve Şevki’nin şeriat isteyen bir grup tarafından öldürülmesiyle başlayan olaylar zinciri. Olayların ardından bölgede sıkıyönetim ilan edilmiş, kurulan Divanı Harp’te failler idam dahil çeşitli cezalarla cezalandırılmışlardır.​

________________________________________________________
​

Oraman Ayaklanması 1930​

1930′da Oramar’daki(Yüksekova’ya bağlı bir köy) aşiretlerin devlet güçlerine saldırması olayı ‘Oramar ayaklanması’ olarak kayıtlara geçti. Genelkurmay da aynen bu isimle ayrılıkçı isyanlardan biri olarak kayıtlara geçiriyor

________________________________________________________
​

Zeylan İsyanı 1930​

Ayrılıkçı isyanlardan biridir. Van ile Ağrı arasında gerçekleştirilen bu ayaklanma etnik bölücülük amacıyla Hoybon ve Taşnak cemiyeti tarafından planlanarak 2 Haziran 1930 tarihinde başlatılmıştır. Bendimahi Suyu, Tendürek, Murat Başı, Bozdağ, Güngör Dağı ve Erçiş bölgesinin tamamının katıldığı bu isyan bir tümen ile ancak 18 Eylül 1930 tarihinde bastırılmıştır.

________________________________________________________​

Savur Tenkil Harekatı 1930​

26 Mayıs-9 Haziran 1930 tarihinde Mardin’de çıkan ayrılıkçı ayaklanmayı bastırmak için düzenlenen ayrılıkçıları uzaklaştırma harekattır.

________________________________________________________​

3. Ağrı ayaklanması 1930​

İhsan Nuri ve ‘Zilan Bey’, Hesik aşiret reisi İbrahim Ağa’nın aşiretiyle birlikte İran sınırını aşarak başlattığı yeni bir ayaklanmadır. Ağrı’da çıkan 3. ayaklanma olması sebebiyle 3. Ağrı ayaklanması adını almıştır ve Ağrı’daki son ayaklanmadır. Bu ayaklanma da diğer ayrılıkçı ayaklanmalar gibi güçlükle bastırılmıştır.Ayaklanmanın bastırılmasından sonra Adana Ağırceza Mahkemesi’nde yapılan yargılamalarda 34 kişi idam cezasına çarptırıldı. 1938′de ise Karaköse olan ilin adı, Ağrı olarak değiştirildi.

________________________________________________________​

Asi Resul Ayaklanması Olayı 1929​

Eruh ilçesi jandarma komutanı teğmen ile Lodi bucak merkezinin Tilmişar köyünden Jilyan Aşireti Reisi Resul’un aralarındaki anlaşmazlıktan kaynaklanmıştır. Çıkan anlaşmazlık sonrasında Jilyan aşireti ayaklanmıştır ve bu ayaklanma da ayrılıkçı ayaklanmalardan biri olarak tarihdeki yerini almıştır.

________________________________________________________​

Mutki ayaklanması 1927​

Şeyh Sait isyanının bastırılmasından sonra Mutki bölgesinde vergi, askerlik ve silah toplamak üzere Mutki bölgesine gönderilen kuvvetlerden bir tabura bölgede yaşayan aşiretlerin bir araya gelerek saldırması ile 1928 yılının ilkbaharında başlamış ayrılıkçı ayaklanmadır.

________________________________________________________​

İkinci Ağrı Harekâtı 1927​

İkinci Ağrı Harekâtı 13 Eylül 1927′de başlatılan harekatla Türkiye ordusu İran sınırına kadar ilerlemiştir. Bu ayaklanma da etnik ayrımcılar tarafından sürdürülen ayrılıkçı bir ayaklanmaydı.

________________________________________________________​

Koçuşağı ayaklanması 1926​

7 Eylül 1926′da başlayıp 30 Kasım 1926 yılında son bulan isyan Ovacık, Hozat, Çemişgezek arasındaki bölgede vergi vermek istemeyen, askerlik ödevini yapmayan, çapulculuk yapan 450 kadar asinin çıkardığı bir isyandır. Şeyh Sait isyanından kaçan ve dağlara çıkan bu Koçuşağı aşiretine bağlı bu asiler, dış mihrakların etkisi ile devlet için tehlikeli bir hal almaları üzerine bunlara yönelik bir harekata ihtiyaç duyulmuştur.

________________________________________________________​

1.Ağrı Ayaklanması 1926​

16 Mayıs 1926′da Ağrı Dağı ve civarı ile İran topraklarının da dahil olduğu bir coğrafyada meydana gelen etnik ayaklanmadır. 16 Mayıs 1926′da Soğanlı, Kızılbaşoğlu, Sori, Cilkanlı, Bilhanlı ve Cinganlı aşiretleri; Ağrı’daki Brosonlu İbrahim ve adamları ile birleşerek ayaklandılar. İran’daki Yusuf Taso ile beraber 1.000 kadar atlının İran sınırını geçip Brosonlu’nun yardımına gelmesi üzerine ayaklanma büyüdü…

________________________________________________________​

Raçkotan ve Raman da tedip Harekatı 1925 ​

Siirt’in Beşiri bölgesinde Raman Aşireti, Garzan ve Rackotan Aşiretleri, Silvan ve Kulp’taki Bükran Aşiretleri’nin Devlet’e başkaldırmasıyla başlayan ayaklanma diğer ayrılıkçı ayaklanmalar gibi zorlukla bastırıldı.Bu ayaklanmayı bastırabilmek için isyancı aşiretlere düşman aşiretler kullanılmıştır. Bu da tarihe tedip yani cezalandırma harekatı olarak geçmiştir.

________________________________________________________​

Şeyh Said İsyanı 1925 ​

( Şubat – Nisan 1925), Doğu Anadolu’da merkezi yönetime karşı girişilen geniş çaplı ayaklanmdır.Şeyh Said’e bağlı kişilerin Diyarbakır’ın Eğil nahiyesine bağlı Piran köyünde arama yapan bir jandarma müfrezesiyle çatışmaya girmeleri (13 Şubat 1925), kısa sürede genişleyecek yaygın bir ayaklanmanın kıvılcımını oluşturdu.Genç vilayetinin merkez kazası Darahini’yi basarak (16 Şubat) valiyi ve öteki görevlileri esir alan Şeyh Said, halkı İslam dini adına ayaklanmaya çağıran bir bildiriyle hareketi tek bir merkez altında toplamaya çalıştı. Bu bildiride ‘din uğruna savaşanların lideri’ anlamına gelen mührünü kullandı ve herkesi din uğruna savaşa çağırdı.Şeyh Sait ayaklanması uzun süreli bir mücadele sonucu bastırılabilmiştir.Diyarbakır’daki Şark İstiklal Mahkemesi Şeyh Said ve 47 ayaklanma yöneticisi hakkında da ölüm cezası verdi (28 Haziran). Cezalar, başta Şeyh Said olmak üzere, ertesi gün infaz edildi.

________________________________________________________​

Nasturi Ayaklanması 1924​

(7 Ağustos-26 Eylül 1924) Güneydoğu Anadolu’da süryanilerin bağımsızlık için başlattığı isyan hareketidir

________________________________________________________​

Koçgiri İsyanı 1921​

1921 yılında Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükûmeti’ne karşı Koçgiri, Pezgavır, Maksudan, Aslanan, Kurmeşan, Parçikan, Cenbergan, izol ve Giniyan aşiretlerinin içinde bulunduğu bir ayrılıkçı ayaklanmadır.Koçgiri aşireti reisi Alişan Bey, kardeşi Haydar Bey ve ile Gülağaoğullarından Mehmed İzzet, Naki, Hasan Askeri, Kazım ve Alişir yönetmiştir.

________________________________________________________​

Çerkez Ethem ayaklanması 1921​

I. İnönü savaşı sırasında bastırılmıştır. Kuvvei Seyyare döneminde oldukça başarılı hizmetler veren Çerkez Ethem bu yenilgi sonunda Yunan ordusuna teslim olmuş ve TBMM tarafından vatan haini olarak ilan edilmiştir.​

________________________________________________________​

Pontus ayaklanması 1920​

Samsun bölgesi Rumlarının Pontus devletini kurma amacıyla çıkarttığı ayaklanmalardır. Aralık 1920′de başlayan ayaklanmalar kesin zaferin kazanılmasından sonra 1923′te tam olarak bastırıldı.

________________________________________________________​

Demirci Mehmet Efe Ayaklanması 1920​

(1-20 Aralık 1920): Çeşitli isyanların bastırılmasında emeği geçen Demirci Mehmet Efe (1885-1959) Birinci Dünya Savaşı esnasında kendisine yapılan onur kırıcı bir muameleden dolayı bulunduğu yerden kaçarak dağa çıkmış, kısa zamanda topladığı yaklaşık 200 kişilik bir çeteyle Ödemiş civarında ün salmayı başarmıştır. Ulusal Kurtuluş Savaşı sırasında Yunanlıların cazip vaatlerini reddederek milli kuvvetler safında yer almıştır. Kendisine 5 Ekim 1919’da Aydın Cephesi Umum Kuvayı Milliye Komutanı adı verilmiştir.​

________________________________________________________​

Konya Ayaklanması 1920​

(2 Ekim-22 Kasım 1920): Bu ayaklanma da Kuvayı Milliyecileri asi ve kafir olarak gören, Anlaşma Devletlerine karşı milli bir direnişin mümkün olamayacağına inanan kişilerin önayak olduğu türdendir. Ayaklanma 2 Ekim – 22 Kasım 1920′de gerçekleşmiştir.

________________________________________________________​

Kula Olayları 1920 ​

27 Haziran 1920 Kula Olayı çıktı. Bozguncular askeri dağıttılar. Bunun üzerine 30 Haziran 1920′de Yunanlılar, Balıkesir ve Edremit bölgelerini işgal etti.​

________________________________________________________​

Çopur Musa 1920 ​

Ayaklanması Kısa sürede çevresine topladığı kendisi gibi asker kaçağı, kanun kaçağı, maceracı kişilerle çete oluşturarak kanunsuz işler yapmaya başlar. Hatta Anzavur adına asker topladığı da söylenir. Adamlarının çoğalması ve yaptıklarının karşılıksız kalmasıyla cesaret bulan Musa, 20 Nisan 1920 günü Çivril Hükümet Konağı (Denizli) önüne gelerek, “ben Padişahın emrindeyim, Kuvay-i Milliye’yi dağıtacağım” der ve burada ayaklanmayı başlatır.

________________________________________________________​

Cemil Çeto Olayı 1920​

(20 Mayıs-7 Haziran 1920): Garzan’da Bahtiyar Aşireti Reisi Cemil Çeto, bazı aşiret reislerini kendi etrafında toplayarak bölgede hükümet kurma girişimlerine başlamıştır. Bu çerçevede Reşkotan aşiretini kendi yanına çekmek için tehditkar teklifler götürmüş, ancak Reşkotan aşireti başkanı tehditlere aldırmayarak hükümete sadakatini vurgulamıştır. Yine de harekete geçen Cemil Çeto, bir süre Garzan yöresine hakim olmuşsa da 13. Kolordunun aldığı önlemler üzerine hakimiyetini yitirmiştir. Adamlarının çoğunu kaybeden Cemil Çeto 7 Haziran 1920’de dört oğlu ile birlikte teslim olmuştur

________________________________________________________​

Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için Giriş yap veya üye ol.

Milli Aşireti Olayı 1920​

(1 Haziran-8 Eylül 1920): Özellikle İngiltere’nin ve Fransa’nın olumsuz propagandaları, para yardımı ve bir takım vaatler, Güneydoğu Anadolu bölgesindeki aşiretleri Türklerden ayırarak bağımsız bir Kürdistan fikrine yöneltmiştir.[39] Bu çerçevede Milli Aşiretinin ileri gelenlerinden Mahmut, İsmail, Halil, Bahur ve Abdurrahman Beyler Güneydeki düşmanlarla gizli temas ve bağlantı kurmuş ve harekete hazır hale gelmişlerdir.[40] Fransızların Haziran ayı başlarında Urfa’yı ikinci kez ele geçirme girişimleri sırasında Milli Aşiretinin de Siverek yönünde harekete geçmesi TBMM Hükümeti için ciddi bir sorun halini almıştır.

________________________________________________________​

Zile Ayaklanması 1920 ​

(25 Mayıs-21 Haziran 1920): Bu ayaklanma Yıldızeli ve Yozgat olaylarıyla iç içe gelişmiştir. Buralardaki olaylardan cesaret alan Avukat Ali, eski Bucak Müdürü Naci, eski mal müdürünün oğlu İhsan’ın 30 kadar atlıyı toplaması ile başlayan tehdit edici gelişmeler üzerine bölgeye gönderilen 5. Tümen, Yarbay Cemil Cahit komutasında duruma müdahale etmiştir. Halkı hükümet aleyhine kışkırtmaya çalışan asilerle ilk ciddi çarpışmalar Zile’de yaşanmış, 150 kadar asi ölü ve yaralı olarak etkisiz hale getirilmiş, 30 kadarı da teslim alınmıştır. Yakalananlardan 50 kişi askeri mahkemede yargılanmış ve 22’si idam cezası almıştır.

________________________________________________________​

Yozgat ayaklanmaları 1920​

Kurtuluş savaşı sırasında Kuvay-i Milliyeyi uğraştıran isyanlardan birisidir. Ayaklanmanın patlak vermesi üzerine çeşitli bölgelerdeki kuvayı milliye kuvvetleri hemen isyancıların üzerine gönderilmişler, 20 haziran 1920 gecesi şehirde sabaha kadar süren müthiş bir çatışma yaşanmıştır.ikinci Yozgat ayaklanması ise 15 Mayıs-21 Ağustos 1920 tarihleri arasında gerçekleşmiştir. Yine bu ayaklanma da birincisinde olduğu gibi Kuvay-i Milliye tarafından güçlükle durdurulmuştur.

________________________________________________________​

Düzce ayaklanmaları 1920​

1920′de 1. Düzce Ayaklanması başladı. Düzce’de Milli Mücadele Hareketi’ne karşı ayaklanmalar çıkarıldı. 19Temmuz-23 Eylül 1920 tarihleri arasında Milli Mücadele karşıtları 2. Düzce ayaklanmasını çıkardılar.

________________________________________________________​

Ahmet Anzavur 1920​

Ayaklanması Kurtuluş Savaşı’na karşı Anadolu’da düzenlenen ayaklanmalardan biridir. İstanbul Hükümeti’nce desteklenmiş olan Anzavur Ayaklanması’nın adı, ayaklanmaya önderlik eden Anzavur Ahmet’ten gelir. Şubat 1920′de ikinci kez ayaklandı. Gâvur İmam adlı bir başka ayaklanmacının denetimindeki Biga’yı üs edindi. Ardından Gönen, Manyas, Ulubat, Susurluk, Bandırma ve Karacabey’i ele geçirdi.

________________________________________________________​

Şeyh Eşref ayaklanmaları 1919​

Bayburt’un Hart bucağında Millî Mücadele için çalışanları “dinsiz ve şeriat düşmanı” olarak gösteren ve elde ettiği kolay başarılardan sonra şımaran Şeyh Eşref, kendisinin “peygamber” olduğunu ileri sürerek, bunu yanındakilere kabul ettirdi. Şeyh Eşref ile başa çıkamayacağını anlayan İstanbul Hükûmeti, af yoluna gidilip olayın kapatılmasını, Mustafa Kemal Paşa ise, giderek büyüyen ve tehlikeli bir hâl alan olayın bir an önce bastırılmasını istiyordu. Bunun üzerine, Erzurum’daki 15.Kolordu Komutanı Kâzım Karabekir Paşa’nın bölgeye gönderdiği Albay Halit Bey (Deli Halit) komutasındaki kuvvetler, Hart’a yaptığı ani bir baskınla Şeyh Eşref ve yanındakileri zor duruma düşürdülerse de isyancılar karşı koymaktan vazgeçmediğinden 24 Aralık 1919’da meydana gelen çatışmada Şeyh Eşref ve çevresindeki tarikat ileri gelenleri ortadan kaldırılıp adamlarının bir bölümü teslim alındı.

________________________________________________________​

Bozkır Ayaklanmaları 1919​

(29Eylül –4 Ekim 1919) Konya valisi Cemal Bey İstanbul hükümetinin bir valisi olarak Milli mücadeleye karşı tavır alıp hapishanedeki eşkiya ve katilleri serbest bırakarak silahlandırmış ve İtalyan işgal güçleriyle de temasa geçerek milli mücadeleye destek veren halkı sindirmeye çalışmıştır.

________________________________________________________​

Ali Batı ayaklanması 1919 ​

(11 Mayıs-18 Ağustos 1919) Diyarbakır yöresinin önemli olayı, Midyat güneyindeki aşiretlerinden birinin reisi olan Ali Batı’nın, yöreye hakim olarak, İngilizlerin kışkırtmasıyla, Kürdistan kurmak fikirlerinden de yararlanarak çıkardığı ayaklanmadır. Bu ayaklanma tarihteki ilk Kürdistan ideolojisi ile çıkarılmış ayaklanmadır

________________________________________________________​

Arnavutluk İsyanı 1910​

Yunan isyanlarıyla beraber Arnavutluk’ta bir bahane ile ayaklanma planlayanlar, “vergi toplanması” kararına karşı “vergi veremeyiz” diyerek Arnavutları ayaklandırarak isyan çıkardılar.

________________________________________________________​

31 Mart ayaklanmaları ve Harekat Ordusunun İstanbul’a yürüyüşü 1909​

II. meşrutiyet’in ilanından sonra istanbul’da yönetime karşı girişilen büyük bir ayaklanma. Osmanlı devletinde mevcut rejimi yıkmaya yönelik ilk ayaklanmadır.(13 nisan 1909)

________________________________________________________​

Adana olayları 1909​

(Ermeni ayaklanmaları) Bölgeyi işgal eden Fransızların Ermenileri kışkırtma çalışmaları sonucunda Ermeniler Osmanlı’ya karşı “Klikya Ermeni Devleti” kurmak için ayaklandılar.(1909)

________________________________________________________​

Makedonya ayaklanması 1903​

1903 yazında Makedonya kanlı bir ayaklanmaya sahne oldu. Ayaklanma bastırıldı ama Makedonya’nın Osmanlı’dan kopartılması için de her türlü girişim başlatıldı.

________________________________________________________​

Sason ayaklanması 1894​

1894 senesinde Yunan ve Bulgar ihtilalilerini taklit etmeye çalışan Ermeni Taşnak terör örgütünün ve Talurili Ermenilerin bölgedeki üç kürt aşiretiyle olan çatışmasının büyümesi sonucu ortaya çıkan olaylardır. Sason ayaklanması ayrılıkçı bir ayaklanmadır. Uzun süren çatışmalar sonucunda ayaklanan eden ermeniler yenilmiştir.Fotoğrafta Sason ayaklanmasını başlatan çete liderini görmektesiniz.

________________________________________________________​

Bulgar ayaklanması 1876​

17. yüzyıldaki milliyetcilik akımının etkisi ve Bulgar vatandaşlarının Osmanlı yönetiminden hoşnutsuzluk duyması ayrılıkçı isyanları doğurdu.Bulgarlar 1876 yılında Osmanlıya karşı başkaldırarak ayaklandılar.

________________________________________________________​

Hersek Ayaklanması 1875​

Büyük bir Slav devleti yaratmak amacıyla çıkarılmış bir ayaklanmadır. Söz konusu ayaklanma çöküş dönemindeki Osmanlı Devleti’nin Balkanlardan tavsiyesinin önemli bir safhası olarak karşımıza çıkmaktadır.(1875)

________________________________________________________​

Girit ayaklanması 1866​

Cinayet işleyen Giritli Rum isyancılar için af ilân edilmiştir. Bu arada Girit’in gelirinin ikiye bölünmesi karara bağlandı. Aradan çok geçmeden, Giritli Hıristiyanlar ikiye bölündü, isyan etmekten yana olmayan liberaller ve isyancı muhafazakârlar arasında kavga başladı.(1866)

________________________________________________________​

Epir ve Taselya ayaklanmaları 1854​

Yunanlıların Osmanlı yönetimine karşı başlattığı ayrılıkçı ayaklanmalardan biridir. (1854)

________________________________________________________​

Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için Giriş yap veya üye ol.

Mehmet Ali Paşa ayaklanması 1832​

Mısır Valisi Mehmet Ali Paşa Osmanlı Devletine karşı başarıyla sonuçlanan bir isyan çıkardı. (1832)

________________________________________________________​

Sakız adası ayaklanması 1822​

1822′de Sakız adasındaki Yunanlıların çıkarmış olduğu bir ayaklanmadır.

________________________________________________________​

Tepedelenli Ali paşa ayaklanması 1822​

Tepedelenli Ali Paşa 24 Ocak 1822′de Osmanlı Devletine isyan etmiş olan Yanya valisidir. Yanya Aslanı olarak anılmaktadır.

________________________________________________________​

Mora ayaklanması 1821​

1821′de Yunanistan ın bağımsızlığı ile sonuçlanan ve baştan sona patrikhane tarafından idare edilen isyan hareketi.

________________________________________________________​

Alemdar Olayı 1808​

15 Kasım – 18 Kasım 1808′de Rumeli âyanından, yenilik yanlısı Sadrazam Alemdar Mustafa Paşa’nın ölümüne ve yenilik hareketlerinin durmasına yol açan yeniçeri ayaklanmasıdır .

________________________________________________________​

Kabakçı Mustafa Paşa ayaklanması 1807​

1807′de Nizam-ı cedit ordusunu istemeyen yeniçerilerin çıkarmış olduğu ayaklanmadır.

________________________________________________________​

Sırp İsyanları 1806​

Sırp İsyanları 19. yüzyılın başlarında Sırpların Osmanlı Devleti’ne karşı başlattıkları ve 1878 yılında Sırbistan’ın bağımsızlığıyla sonuçlanmış isyanlardır.

________________________________________________________​

Pazvantoğlu ayaklanması 1797​

Rumeli’de 1797′de Pazvantoğlu ailesinin çıkardığı ayaklanmadır. Osmanlı tarihinde isyanı en zor bastırılan aile sayılabilir.

________________________________________________________​

Arnavut ayaklanması 1731​

Patrona Halil ayaklanmasına takiben İstanbul’da cereyan etmiş bir ayaklanmadır. Ayaklanmayı başlatanların çoğunluğunun Arnavut olmasından dolayı İstanbul’da Arnavut Ayaklanması adını almıştır.

________________________________________________________​

Patrona Halil Ayaklanması 1730 ​

Patrona Halil İsyanı, Osmanlı Devleti’ndeki Lale Devri’nin sonunu getiren ayaklanmadır.Patrona Halil adlı, ne aslı oluğu belirli olmayan bir kişi idaresinde, bu ayaklanma 28 Eylül, 1730da başlayıp üç gün sürmüştür. Sadrazam Nevşehirli Damat İbrahim Paşa idam edilmiş; Sultan III. Ahmed tahttan indirilmiş ve tahta I. Mahmud getirilmiş ve sonradan Lale Devri adı verilecek devir sona erdirilmiştir.

________________________________________________________​

Edirne olayları ve Ordunun İstanbul üzerine yürümesi 1703 ​

1703 yılında çıkan bu ayaklanma II. Mustafa’nın tahttan indirilmesiyle son bulmuştur.

________________________________________________________​

Abaza Hasan Paşa Ayaklanması 1658​

Osmanlı tarihinin en büyük celali isyanıdır. 1658′de Abaza Hasan Paşa tarafından çıkarılmıştır.

________________________________________________________​

Yeniçeri, Sipahi ayaklanması 1656 ​

1656 yılında Yeniçerilerin sipahilerle birleşerek başlattıkları ve kellelerini istedikleri saray adamlarıyla devlet erkanından 30 kişinin öldürülmesiyle son bulan ayaklanmadır

________________________________________________________​

Gürcü Nebi İsyanı 1649​

Başlıca Celali ayaklanmalarında biridir. 1649 yılında Gürcü Nebi tarafından başlatılmıştır.

________________________________________________________​

Haydaroğlu Mehmet Bey ayaklanması 1649​

Anadoluda çıkan büyük ayaklanmalarda biri de Haydaroğlu Mehmet Bey ayaklanmasıdır. Bu ayaklanma 1649 yılında çıkmıştır.

________________________________________________________​

Sultanahmet olayı ve Sipahi ayaklanması 1648 ​

1648 yılında yine osmanlı yönetimine karşı olan sipahi askerlerinin çıkardığı bir isyan sonucu çıkan ayaklanmadır.

________________________________________________________​

Vardar Ali Paşa Ayaklanması 1648 ​

Sivas Valisi olan Vardar Ali Paşa 1648 yılında ayaklanma başlattı.

________________________________________________________​

Dürzi emiri Manoğlu İsyanı 1635​

1635′de, Lübnan’da isyan çıkaran Dürzi emiri Manoğlu Fahrettin ile oğlu idam edildi.

________________________________________________________​

İlyas Paşa Ayaklanması 1632 ​

Balıkesir bölgesinde 1632 yılında İlyas Paşa ve çevresindekilerin gerçekleştirdği ayaklanmadır.

________________________________________________________​

Cennetoğlu ayaklanması 1624 ​

Balıkesir bölgesinde bir tımarlı sipahi olan Cennetoğlu zamanla halk içine girerek sancakbeyi, kethüda ve ağaların yaptıkları zulümleri ortadan kaldıracağını bildirmek suretiyle taraftar toplayarak Osmanlı’ya baş kaldırmıştır.

________________________________________________________​

Anadolu’da Abaza paşa ayaklanması 1622​

Abaza Hasan Paşa zorbalıklarıyla ün salmış bir vezirdir.Türkmen aşiretlerinin ağası bulunduğu sırada görevinden atıldığı için, 1622 yılında Kastamonu dolaylarında saraya başkaldırdı.

________________________________________________________​

Genç Osman’a karşı Yeniçeri, Sipahi ayaklanması 1622​

Yeniçeri ve Sipahi askerlerinin Genç Osman’a başkaldırmış ve ayaklanmışlardır. Bu ayaklanmada henüz 14 yaşındaki Genç Osman tahttan indirilmiş ve Yedikule zindanlarında boğularak öldürülmüştür.

________________________________________________________​

Celali ayaklanmaları 1500 – 1600​

Celali ayaklanmaları,1500 – 1600 yüzyılları arasında, Osmanlı yönetimindeki Anadolu’da toplumsal ve ekonomik yapının bozulmasından kaynaklanan ayaklanmalardır. Ayaklanmaların ilk önderi Şeyh Celal’dir. Bu ayaklanmalar Tokat yöreseinde başladı ve ardından diğer gruplar arasında destek bulmasıyla hızla yayılmıştır.

________________________________________________________​

İstanbul’da Yeniçeri Ayaklanması 1525​

Osmanlı tarihinde bir çok kez yönetime karşı ayaklanan Yençeri ayaklanmalarının ilki 1525 yılında olmuştur.

________________________________________________________​

Hain Ahmet ayaklanması 1524​

Ahmet Paşa tarafından gerçekleştirilen bu ayaklanma 1524 yılında Mısır’ın bağımsızlığını ilan etmesi üzerine gerçekleşmiştir.

________________________________________________________​

Şahkulu ayaklanması 1511​

Şah Kulu Baba Tekeli İsyanı; 1511 yılı Nisan ayında gerçekleşmiş; Şah İsmail’i kurtarıcı olarak kabul eden Kırşehir, Tokat, Amasya, Yozgat ve Çorum çevresinde Osmanlı İmparatorluğu karşısında II. Bayezid döneminde gerçekleşmiş bir isyandır.

________________________________________________________​

Karamanoğulları ayaklanması 1444​

Karamanoğulları Beyliği’nin Osmanlı yönetimine girmek istememesi üzerine yapılan ayaklanmalardır. 1444 yılında Karaman’da yapılmıştır.

________________________________________________________​

Candaroğlu İsfendiyar bey ayaklanması 1424​

Bu ayaklanma Candaroğlları beyi olan İzzeddin İsfendiyar Bey tarafından 1424 yılında Sinopta gerçekleştirilmiştir.

________________________________________________________​

Küçük Mustafa ayaklanması 1423​

Küçük Mustafa, Çelebi Sultan Mehmed’in oglu olup 1423 yılında saltanat kavgası sonucu Osmanlı yönetimine başkaldırmıştır. Mustafa Çelebi isyanı olarak da bilinmektedir.

________________________________________________________​

Şeyh Bedrettin ayaklanması 1420​

Çelebi Mehmed döneminde çıkmış olan, dini ve siyasi bir isyandır. Şeyh Bedreddin; kendine ait bir devlet kurmak istemiştir. Fakat isyan bastırılmıştır.​

________________________________________________________​

Börklüce Mustafa ve Torlak Kemal ayaklanması 1420 ​

Börklüce Mustafa ve Torlak Kemal, Şeyh Bedreddin’in baş müridleridir.1420 yılında İzmir Karaburun Yarımadasında gerçekleşmiştir.

________________________________________________________​

İzmiroğlu Cüneyt Bey isyanı 1414​

Adını isyanı gerçekleştiren çete liderinden almaktadır. 1414 yılında İzmir oğlu Cüneyt Bey tarafından gerçeklerştirilmiştir.

Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için Giriş yap veya üye ol.

 

[lececafe]

ÖZET

Ayaklanmaları incelemek netameli bir konudur. Ama hoşa gitmese de bu ülkenin tarihinde yaşanmış ve devletin ve toplumun geleceğinde hiç şüphesiz çok olumsuz etkiler yaratmış bir konudur. İsyanın haklı bir nedeni olamaz.

Aslında isyanın pek çok sebebi olmakla beraber özünde bir insan veya insan topluluğunun kurulu devlet nizamına baş kaldırmasının bedeli ağırdır. İnsanlar bunun riskini göze alarak devlete karşı geliyorlarsa bununda bir sosyolojik sebebi vardır. Bunların en başında, ekonomik ve sosyal temellere dayanan isyanların sonucu terördür.

İsyan olaylarının arkasında mutlaka dış güçlerin etki ve desteği vardır. Bu desteği sağlayan dış ve iç etkenlerin çıkarları ile isyancı grubun çıkarları örtüştüğü için isyan hadisesi meydana gelir, taban bulur ve toplumda ses getirir. Aksi takdirde olay bir basit kanunsuz ve adi zabıta olayı haline dönüşür.

Ayaklanma insanın aslında doğuştan yatkın olduğu bir olaydır.Bireylerin içinde yaşadığı toplumsal olaylar ekonomik, ideolojik, dinsel ve sosyal farklılıklar bu gibi isyanların sebepleri olabilir.

Devlet sistemi bunları ortadan kaldırabildiği oranda isyan olayı ile karşılaşmaz.
Osmanlı İmparatorluğunun karşılaştığı 43 ayaklanmanın en önemlisi Celali İsyanlarıdır. Bu bir seri devam eden devletin adaletsizliğine, keyfiliğine ve merkezi otoritenin zayıflamasından doğan boşluğun doldurulmasına yönelik hem hanedana ve hem de çevresindeki kitlelere veya bir tarikatın kendisini kabul ettirmeye yönelik çabası olarak düşünülebilir.

Bu isyanlar şunlardır:

1. İzmir Oğlu Cüneyt Bey ayaklanması / 1414
2. Anadolu’da Börklüce Mustafa ve Torlak Kemal ayaklanması / 1420
3. Rumeli’de Şeyh Bedrettin ayaklanması / 1420
4. Küçük Mustafa ayaklanması / 1423
5. Candaroğlu İsfendiyar Bey ayaklanması / 1424
6. Karamanoğulları ayaklanması / 1444
7. Şahkulu ayaklanması / 1511
8. Mısırda Hain Ahmet ayaklanması / 1524
9. İstanbul’da Yeniçeri ayaklanması / 1525
10. Celali ayaklanması / 1500-1609
11. Genç Osman’a karşı Yeniçeri, Sipahi ayaklanması / 1622
12. Anadolu’da Abaza Paşa ayaklanması / 1622
13. Balıkesir bölgesinde Cennetoğlu ayaklanması 1624
14. Tokat bölgesinde Hüsrev Paşa ayaklanması / 1632
15. İstanbul’da zorbaların saray baskını / 1632
16. Balıkesir bölgesinde İlyas Paşa ayaklanması / 1632
17. Lübnan bölgesinde Dürzi emiri Manoğlu / 1635
18. Sivas bölgesinde Vardar Ali Paşa ayaklanması / 1648
19. Sultanahmet olayı ve Sipahi ayaklanması / 1648
20. Anadolu’da Haydaroğlu Mehmet bey ayaklanması / 1649
21. Gürcü Nebi ayaklanması / 1649
22. Yeniçeri, Sipahi ayaklanması (Vak’a-i Vakvakıyye) / 1656
23. Halep Valisi Abaza Hasan Paşa ayaklanması / 1658
24. Eflak ayaklanması / 1659
25. Edirne Olayı ve Ordunun İstanbul üzerine yürümesi / 1703
26. Patrona Halil ayaklanması / 1730
27. İstanbul’da bulunan Arnavutların ayaklanması / 1731
28. Rumeli’de Pazvantoğlu ayaklanması / 1797
29. Sırbistan ayaklanması / 1806
30. Kabakçı Mustafa Paşa ayaklanması / 1807
31. Alemdar Olayı (Yeniçeri ayaklanması) / 1808
32. Mora ayaklanması 1808
33. Tepedelenli Ali Paşa ayaklanması (Yanya ayaklanması) / 1821-1822
34. Sakız Adası ayaklanması / 1822
35. Mısır’da Mehmet Ali Paşa ayaklanması / 1832
36. Epir ve Taselya ayaklanmaları / 1854
37. Girit ayaklanması / 1866
38. Hersek ayaklanması / 1875
39. Bulgar ayaklanması / 1876
40. Makedonya ayaklanması / 1902
41. Adana olayı (Ermeni ayaklanması) / 1909
42. Otuzbir Mart vakası-Harekat Ordusunun İstanbul’a yürüyüşü / 1909
43. Arnavutluk ayaklanması / 1910


Türk İstikal Harbi sırasında meydana gelen ayaklanmalar:

İstiklal harbinde karşılaştığımız isyanların ortak özelliği, vatanı koruyacak bir ordunun olmamasını fırsat bilen iç ve dış destekli çıkar gruplarının, Padişah zaafından istifade etmesidir. Propaganda bu isyanların çıkmasında etkili olmuştur.Ülke üzerinde emelleri olan dış güçlerden Yunanlılar ve İngilizlerin destek ve teşvikleri etkilidir.


Bu isyanlar şunlardır:

1. Ali Batı ayaklanması / 11 Mayıs-18 Ağustos 1919
2. Ali Galip Olayı / 20 Ağustos-15 Eylül 1919
3. Birinci Bozkır ayaklanması / 29 Eylül-4 Ekim 1919
4. İkinci Bozkır ayaklanması / 20 Ekim-4 Kasım 1919
5. Kızıl kuyu olayı - Apa çarpışması - Dinek çarpışması
6. Şeyh Eşref ayaklanması / 26 Ekim-24 Aralık 1919
7. Ahmet Anzavur ayaklanması / 16 Şubat-16 Nisan 1920
8. Birinci Düzce ayaklanması / 19 Nisan-31 Mayıs 1920
9. İkinci Düzce ayaklanması / 19 Temmuz-23 Eylül1920
10. Kuvay-ı İnzibatiye Harekatı
11. 3'ncü Ahmet Anzavur ayaklanması / 10 Mayıs-22 Mayıs 1920
12. Birinci Yozgat ayaklanması / 15 Mayıs-21 Ağustos 1920
13. İkinci Yozgat ayaklanması / 5 Eylül-30 Aralık 1920
14. Zile ayaklanması / 25 Mayıs-21 Haziran 1920
15. Aynacıoğulları ayaklanması
16. Milli Aşiretin ayaklanması / 1 Haziran-8 Eylül 1920
17. Cemil Çeto olayı / 20 Mayıs-7 Haziran 1920
18. İnegöl olayı / 20 Temmuz-20 Ağustos 1920
19. Çopur Musa olayı / 21 Temmuz-30 Temmuz 1920
20. Kula olayı / 27-28 Haziran 1920
21. Konya ayaklanması / 2 Ekim-22 Kasım 1920
22. Demirci Mehmet Efe ayaklanması / 1-30 Aralık 1920
23. Çerkez Etem ayaklanması / 27 Aralık -23 Ocak 1921
24. Koçkiri ayaklanması 6 Mart- 17 Haziran 1921
25. Pontus ayaklanması / 9 Aralık 1919'da başladı, 1922'de sona erdi.


Cumhuriyet Döneminde meydana gelen ayaklanmalar

Cumhuriyetin ilanından sonra karşılaştığımız isyanların özelliği ise; kurulmuş olan Türkiye Cumhuriyeti Devletini zaafa uğratmak, özellikle “Kürt” ayrılıkçı hareketlerinin artmasıdır. Türkler ile Kürtlerin kardeş kavimler olduğunu ve Orta Asya’dan bu topraklara birlikte gelip yurt edindiklerini söylesek de bunu büyük bir yanılgı ve ideolojik saplantı içinde olan Kürt militanlarına kabul ettirmek mümkün değildir. Kürt isyanlarının ortak özelliği daima Yunan ile işbirliği halinde olması ve Yunan çıkarlarını destekleyip kolaylaştıracak hadiselerde bu isyanlarla karşılaştığımızı görüyoruz.


Cumhuriyetin ilanından sonra karşılaştığımız isyanlar şunlardır:

1. Nasturi ayaklanması / 7 Ağustos-28 Eylül 1924
2. Şeyh Sait ayaklanması / 13 Şubat-31 Mayıs 1925
3. Raçkotan ve Raman'da tedip Harekatı / 9-12 Ağustos 1925
4. Sason ayaklanması / 1925-1937
5. Ağrı ayaklanması / 16 Mayıs-17 Haziran 1926
6. Koçuşağı ayaklanması / 7 Ekim-30 Kasım 1926
7. Mutki ayaklanması / 26 Mayıs-25 Ağustos 1927
8. İkinci Ağrı ayaklanması / 13 Eylül-20 Eylül 1927
9. Bicar Aşiretine tenkil Harekatı / 7 Ekim-17 Kasım 1929
10. Asi Resul ayaklanması / 22 Mayıs-3 Ağustos 1929
11. Tendürek Harekatı / 14 Eylül-27 Eylül 1929
12. Mardin Savur Tenkil Harekatı / 26 Mayıs-9 Haziran 1930
13. Zeylan ayaklanması / 20 Haziran-5 Eylül 1930
14. Oraman ayaklanması / 16 Temmuz-10 Ekim 1930
15. Üçüncü Ağrı Harekatı / 7-14 Eylül 1930
16. Pülümür Harekatı / 8 Ekim-14 Kasım 1930
17. Menemen Olayı / 23 Aralık 1930
18. Tunceli tedip Harekatı / 1937-1938
19. PKK / Kongre Gel / 14 Ağustos 1984-

İsyanlarla uğraşacak meşru otorite Devlettir. Devletin biçimi ve niteliği, kurulurken kabul edilen bazı kuruluş ilkeleri ile tescil edilmiştir. Bunlar Türkiye Cumhuriyeti için şunlardır:

Türkiye Cumhuriyeti'ni kuran Türkiye halkına Türk Milleti denir.
Tek vatan toprağı esas alınmıştır.
Tek bir bayrak, tek bir ulusal marş, tek bir dil ve tek bir başkent vardır.
(Anayasa mad.3)

Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için Giriş yap veya üye ol.