Bios Nedir Ayarları

mehmet_ozturk · 4 Mart 2006

Bios Nedir ?
Bios ( basic İnput Output System -- Temel giriş çıkış sistemi) bilgisayarınızın açılış (BOOT) öncesinde giriş ve çıkış aygıtlarınızı fiziksel varlıklarıyla test ederek hazır halde olup olmadıklarını denetleyerek sisteminizin doğru çalışmasını sağlar..İçerdeği temel ayarlar ile giriş çıkış işlemlerini gerçekleştirecek aygıtlarla işletim sisteminin doğru iletişimin kurmasını sağlayarak sistemin amaca uygun ve doğru çalışmasını sağlar.. Günümüzde her anakart tipi için o anakartın üzerinde ki kontrol aygıtlarına uyumlu olarak programlanabilen bios entegre chipleri kullanıcının değiştirerek kendi sistemini optimize edebileceği kayıtları ve ayarları saklamak üzere 1-2-4-8 MB lık programlanabilir Flash Bios eklentisi bulundururlar.. Flash bioslar yeni teknoljik gelişmelerin bios üzerine upgrade ( Güncelleme ) edilerek aktarılmasını sağlama imkanı kazandırdığı için sırf bios uyumsuzluğundan dolayı anakartın değiştirilmesi külfetini ortadan kaldırmaktadır... Artık günümüzde AWARD, AMERICAN MEGA TRENDS, gibi en ünlü bios yazılımı üreticisi olan firmalar web siteleri aracılığı ile bios programlarının en yeni sürümlerini müşterilerine ulaştırmakta, böylece biraz dikkatli bir çalışma ile kullanıcılar yeni ayarlarla donatılmış bir bios 'a kavuşabilmektedirler..

Bios Ayar Programı Nasıl Başlatılır ?
Bios ayar programını başlatmak için mutlaka klavyeden bir tuşun boot öncesinde, sistem denetimi sürdürüldüğü aşama süresince basılması beklenir. Bu beklenen tuş basıldığında bios ayar yazılım kontrol ve test işlemini durdurarak ayar ara yüzünü ekrana getirir. Bu klavye tuşlarının yaygın olarak; Delete ( DEL ), Boşluk/Ara çubuğu (Space bar), F2 tuşlarıdır.. Birkaç örnek verecek olursak;
AWARD : Post ekranda delete tuşu ile;
AMİBİOS : Post ekranda Space Bar ile;
HP : Logo ekranında iken F2 tuşu ile;
Acer : Post ekranda CTRL+ALT+ESC ile ;

Bunlar dışında çok sık raslanılmamakla beraber CTRL+F2, CTRL+S gibi tuş kombinizasyonları ile başlatılan ayar yazılımları da mevcuttur...

Şimdi içeri girdik eee Ayarları Nasıl değiştirecez ?

En yaygın olarak
Pgup veya - : Bir önceki ayara
PgDn veya + : Bir sonraki ayara
Yön tuşlar : Önceki ve sonraki seçeneğe
ESC : Yapılan değişiklikleri kaydetmeden ÇIK
F10 : Ana sayfada iken veya herhangi bir sayfadayken yapılan ayarları kaydet ve çık
F1 : yardım konularını açar
F2 : Bios arayüz rengini değiştirir...
ENTER : Onayla

Ayar Seçenekleri
Bir çok ayar seçeneği sadece kullanılsın veya kullanılmasın ifadesini içerir. ENABLE (Kullanılacak) DISABLE (Kullanılmayacak) şeklinde ki bu seçenekler dışında ON/OFF veya YES/No şeklinde ikili ayar seçenekleri bulunabilmektedir..

Şimdi bunlar öğrendik içinde rahat rahat dolaşabiliyoruz ama burada çok ayar var bunlar NEDİR ?
Sırasıyla Veriyorum

mehmet_ozturk · 4 Mart 2006

Standard Cmos setup

Halt-on
No errors, donanım testi hiçbir hatada durmaz
All errors, hata ne olursa olsun, donanım testi en ufak hatada bile durur (önerilen)
All but keyboard, klavye hatası dışındaki bir hatada durur
All but diskette
All but disk Key, klavye ve disket hataları dışında durur

Primary master - Primary slave
Birimin çalışma biçimini belirtir

Cpu internal core speedİşlemci hızı jumper'sız olarak buradan ayarlanabilir

Virus warning
Sabit disklerin başlangıç kısımlarında değişiklik yapılmasını engeller (Partition table'ı virüslere karşı korur). İşletim sistemi kurulurken veya Fdisk komutu kullanılırken kısa bir süre Disabled edilmesi gerekir

Load Bios defaults
Tüm yüksek performans seçenekleri iptal edilir

Load Setup defaults / Load optimal settings / Load optimized defaults / Load fail safe defaults
Bios'un fabrika çıkışı değerlerini yükler. Sistemin sorun çıkartmadan ve dengeli biçimde çalışmasını sağlayacak en düşük ayarları yükler

Load best performance settings
Bios'un en etkin biçimini yüklemeyi önerir !

Supervisor / User password
Hem sisteme hem de setup'a şifre konulmasına izin verir

Hdd low level format
Hard diske düşük seviyeli format atar. Diskte büyük bir sorun olmadıkça kullanılmamalı

Drive A/B
Sistemde 2 sürücüden hangisinin takılı olduğunu belirtir

Floppy 3 mode support
1.2 MB'lık geniş disket sürücüsü varsa seçilmelidir (Artık piyasada kalmadı. Yeni anakartlarda bu seçenek yok)

Save settings and Exit
Yapılan değişiklikleri kaydederek setup'tan çıkar

Exit without saving
Yapılan değişiklikleri kaydetmeden setup'tan çıkar .

mehmet_ozturk · 4 Mart 2006

Bios features setup / Advanced bios setup

Cpu internal cache / Cpu level 1 cache / Cpu level 2 cache
İşlemcinin üzerinde önbellek varsa (bu önbellek çok pahalı olduğu için boyutu da oldukça küçük tutulur), Enable bu belleği kullanıma açar ve bilgisayarın gereksinim duyduğu verileri ana bellek yerine bu bellekten almasını sağlayarak hızı arttırır. L1'de bulunmayan bilgiler için daha büyük olan L2'ye bakılır. L1 oyunlarda, L2 ofis uygulamalarında etkilidir. Bazı anakartlarda L3 seçeneği de bulunabilir. Yeni işlemcilerin hepsinde önbellek bulunduğundan hepsi Enable edilmeli, Disable etmek dramatik hız düşüşüne sebep olur

Cpu L2 cache Ecc checking
L2'deki bilgilerin güvenliğini hata düzeltme ile sağlar. Çok küçük bir performans kaybı göze alınarak Enable edilmeli

External cache
Second level cache'i (ikinci seviye tampon bellek) aktive eder. Yeni işlemcilerin hepsinde var, Enable seçilmeli

Bios update
Bios epromunun update edilebilmesi için Enable olmalı

Quick Power On Self Test / Quick boot
POST işleminin sadece 1 kere yapılması ve sistemin hızlı açılması için Enable edilmeli. Yeni bellek eklendiğinde bir kere Disable edilerek belleğin her hücresine deneme bitlerinin yazılmasına olanak tanınarak belleğin güvenilirliği denenmeli (Bazı Bios'larda bu seçenek Boot menüsünde bulunuyor)

First / Second / Third boot device
Sistemi açacak aygıtların sırasını belirtir

Boot sequence
Sistemin açılışta arayacağı sürücülerin sıralamasını belirtir

Try other boot device
Bios, açılış için belirtilen aygıtları bulamazsa Usb gibi diğer aygıtları tarar

Hdd sequence Scsi / Ide first
Sistemin hangi tür hard diskten açılacağını belirtir

Boot up floppy seek / Floppy drive seek
Açılışta disket sürücünün 40 veya 80 izli olduğunu algılar. Hızlı açılış için Disable yapılmalı, ama bu durumda arada bir disket sürücüyü kontrol edebilir. Enable ederek sadece açılışta 1 kere kontrol etmesi de mantıklı

Floppy disk access control
Bu ayar ile disketin sadece okunmasına izin verilerek hard diskten floppy'ye dosya kopyalanması engellenebilir. Setup'a şifre konulmalıdır. R/W kayıt yapmaya izin verir

Ide Hdd block mode sectors
Yeni disklerde bir defada birden fazla sektör kaydedilebilir bu yüzden Hdd max seçilmeli. Sistem çökmüyorsa Enable seçilmeli. NT 4.0 için Disable seçilmeli

Boot up numlock status
Bilgisayar açıldığında Numlock'un aktif olması için On veya Enabled seçilmeli

Boot up system speed
Daima High olmalı. Bazı çok eski çevre birimleri çalışmazsa Low yapılabilir

Security option
Bios şifresinin ne zaman sorulacağını belirler : Setup - Bios'a girerken, System : bilgisayar açılmadan

Gate A20 option
1Mb'ın üzerindeki belleğin adreslenmesi içindir. Windows ve Os2'de sistemi hızlandırmak için Fast seçilmeli ve böylece anakart çipsetinin A20'yi kontrol etmesi sağlanmalı. Yeni anakartlarda bu özellik olduğundan Normal seçilmeli

Typematic rate / Typematic delay
Typematic rate setting klavyede basılı tutulan saniyede kaç kez tekrarlanacağını tanımlar. Typematic delay iki karakter arasındaki gecikme süresini belirtir

Security option / Password check
Always - System : Bilgisayar açılırken sifre sorar
Setup - Startup : Bios setup'a girerken şifre sorar

SMART for hard disks ?
Yeni hard disklerde Enable seçilmeli. SMART (Self Monitoring Analyzing And Reporting) hard diskin kendi kendini kontrol etmesini ve problem varsa rapor etmesini sağlayan yeni bir özelliktir.

Swap floppy drive
Eski makinelerde A ile B disket sürücülerinin harflerini değiştirir

PS2 mouse function control
Auto seçilirse sistem PS2 mouse'u tanır ve Irq12'yi ona ayırır aksi halde Irq12 başka bir birim tarafından kullanılabilir (Galiba yeni kartlarda Irq12 asla mouse'tan başka bir birime verilmiyor)

Pci Vga palette snoop
Mpeg grafik kartıyla ilgili bir renk sorunu varsa bilgisayarın renk tablosunu değiştirebilmesi için Enable yapılmalı aksi halde dokunulmamalı

Video rom bios shadow / Video bios cacheable
Enable seçilirse 170ns'lik video bios'un Rom'daki bilgileri 60ns'lik Ram'a aktarılır ve hız artar. Enable seçilmeli

xxxx - xxxx shadow
Rom'u olan kartların Ram'e aktarılmasını sağlar. Kartların adresleri bilinmelidir ve bu yöntem bellek harcanmasına yol açar. Disable önerilir. (Yeni anakartlarda buy seçenek yok)

OS/2 select for Dram > 64MB
Eğer sistemde 64MB'tan fazla bellek varsa buraya erişim yöntemi sisteme bağlı olarak değişir. Sistem OS/2 değilse veya Warp4'e kadarsa veya normal durumlarda Non-Os2 seçilmeli

Onboard Fdc controller
Sürekli Enable olmalı. Board kendi controller'ını Irq 6, Dma 2'de aktif hale getirir. Başka bir kart takılmak istenirse Disable edilebilir

MPS (Multi Processor Specification) version Control for OS
Çok işlemcili kartlarda hangi versiyonun kullanılacağını belirtir. Kullanılan işletim sisteminin seçilen versiyonu desteklediğinden emin olunmalıdır. Örneğin NT 4.0 ve Linux V1.4'ü destekler, varsayılan değer ise V1.1'dir

Cpu fast strings
L1 cache'in performansı arttırmak için Enable olmalı (Eskiden Pentium Pro fast strings'i doğru çalıştıramıyordu)

MPS (Multi Processor Specification) version Control for OS
İki veya daha fazla işlemcili kartlarda hangi versiyonun kullanılacağını belirtir. Kullanılan işletim sisteminin seçilen versiyonu desteklediğinden emin olunmalıdır. Windows 2000 ve sonrası ile NT 4.0 V1.4'ü destekler, varsayılan değer ise V1.1'dir

Interrupt Mode (PIC/APIC mode)
Bu özellik daha fazla Irq kullanılmasına olanak tanır ve çoklu işlemci desteği sunar. PIC 16, APIC 23 IRQ ile çalışır. APIC tüm PCI yuvaları dolu olduğunda bile adres çakışmasını önleyebilir (Bu ayarlama işletim sistemi kurulmadan önce yapılmalıdır !) Enabled seçilmeli

Compatible Fpu opcode
Pentium 4'ü yazılımla FPU'ya uyumlu kılıyor. Şimdilik Disable olarak kalmalı, aksi halde işlemciyi yavaşlatabilir

mehmet_ozturk · 4 Mart 2006

Advanced Chipset Features

Anakartın ve bileşenlerin özellikleri ayarlanır : bellek, Agp, işlemci hızı. Elinizde yüksek hızda çalışma özelliği olan bir bellek varsa bellek hızını yükseltip performansı arttırabilirsiniz. Bu ayarlarda yapılacak hatalı bir düzenleme sistem kararlılığını bozabilir.

Edo auto configuration
belleğin hızını belirtir, 50 - 60 - 70ns. Enable seçilmeli

Memory frequency
belleğin hızını belirtir

Sdram configuration
LX chipsetli kartlarda 8, 10, 12ns
BX chipsetli kartlarda kullanılan 100Mhz bellekler için 6, 8ns

8 / 16 bit I / O recovery time
PCI çok hızlıdır. ISA kartlar için işlemler arasında ne kadar bekleneceğini belirtir. Problem çıktığında 1 olan default değer arttırılarak çözüm bulunabilir. Default değerlere dokunulmamalı, mümkün olan en küçük değer seçilmeli

Memory hole at 15M - 16M
ana belleğin 15 - 16MB adreslerini eski ISA kartlar için ayırır. Sistemde ISA kart yoksa Enabled etmek gereksiz ve yararsız

Memory ECC check
Anakart ve bellekler hata denetleme özelliğinine sahipse Enabled seçilmeli

RAS to CAS delay / CAS latency By SPD
Aynı adres yolunu ve tamponu kullanan satır ve sütun adresleri okunurken aradaki gecikmeyi ayarlar. Sistemi kilitlemeden çalışan en küçük değer seçilmeli : 3/2/2, 3/3/2, 3/3/3. By SPD seçeneği varsa ayarları otomatik düzenlemek için seçilmeli

PCI 2.1 support ?
Belirtilen standardı destekler. Enabled olmalı

DRAM are xx bits wide
pariteli belleklerde 36, paritesizlerde 32 değeri görülür

Data integrity mode / Memory parity ecc check
Anakartınızın ecc özelliği varsa ve hata düzeltmeli ECC bellek kullanıyorsanız Enabled seçilmeli

Onboard serial port 1
Default değeri 3F8 - Irq 4'tür. Com1'i kullanan bazı dahili modemler için Disable edilmeli

Onboard serial port 2
Default değeri 2F8 - Irq 3'tür. Com2'yi kullanan bazı dahili modemler için Disable edilmeli

Onboard parallel port
Default değeri Lpt1 - 378 - Irq 7'dir. İkincil değeri Lpt2 - 278 - Irq 5'tir. Irq 5 ses kartlarının yerleştiği standart Interrupt'tır. Bir pc'ye birden fazla io kartı takılarak 3 paralel port elde edilebilir

Parallel port mode
SPP, standard parallel port : en düşük performanslı seçenek
EPP, çift yönlü, hızlı
ECP, çift yönlü, daha hızlı
EPP + ECP, çift yönlü, normal hızlı : en iyi, en esnek, en hızlı ayar

ECP Dma select
ECP modu hızlıdır ama bir Dma kanalı harcar. Sound Blaster uyumlu kartlar için 1 veya 3 seçilmeli

Parallel port Epp mode
Paralel port cihazlarında bir problem çıkarsa 1.7 veya 1.9 arasında seçim yapılabilir

Uart2 use infrared
Eğer infrared bir cihaz varsa Enable edilir

Onboard Pci Ide enable
Birincil veya ikincil Ide kanalını aktive eder. Yalnız Scsi sürücü varsa Disable edilebilir

mehmet_ozturk · 4 Mart 2006

Integrated Peripherals

Bu bölümde Giriş/Çıkış portlarının, ses kartının, ağ denetçisinin, usb kontrolcüsünün özellikleri değiştirilebilir.

OnChip Ide channel 0/1
Aktif hale getirilecek Ide portunu belirtir. Daima Enabled seçilmeli

Ide Prefetch mode
Bu modu destekleyen Ide aygıtlar varsa Enabled seçilmeli

Primary/Secondary Master / Slave Pio
Aygıtların pio modları farklıdır : 0, 1, 2, 3, 4. [Pio4 - 16.6MBps] Auto seçilmeli

Primary/Secondary Master / Slave Udma
Ide aygıtların direkt bellek erişimlerini kontrol edebilirsiniz : 0, 1, 2, 3, 4. [Udma - 33.3MBps] Auto seçilmeli

Init display first
Sistem açıldıktan sonra ilk olarak hangi görüntü kartının kullanılacağını belirtir. Agp varsa Agp, Pci varsa Pci seçilmeli

On Chip Usb
Sistemde Usb aygıt varsa Enabled seçilmeli

Usb keyboard support
Usb klavye kullanıyorsanız Enabled seçilmeli, aksi halde Windows dışında klavyeniz çalışmaz

Uart mode select
Kızılötesi aygıtların özelliğine göre Irda veya Askir moduna getirilir. Kızılötesi aygıt kullanılmayacaksa Normal seçilmeli

Uart2 duplex mode
Uart modu seçildiğinde aktif hale gelen bu seçenek full-duplex veya half-duplex veri transfer modunu belirler

Cpu warning temperature
İşlemcinin uyarı vereceği dereceyi belirtir

Current cpu temperature
İşlemcinin sıcaklık derecesi

Current system temperature
Bilgisayarın sıcaklık derecesi

Current cpu fan speed
Fanın hızı

ATA 66/100 IDE cable msg
Anakartın (elitegroup marka olmalı) kablonun kaçlı olduğunu algılamasını sağlar (Gereksiz)

USB 2.0 hs reference voltage
USB'nin çektiği gerilim değerini bir çok usb araç bağlandığında kademe kademe arttırarak yeterli değeri bulmanızı sağlar

Delay prior to thermal
P4 ısındığında frekansını düşürür. Burada belirtilen değer bu düşük frekansta ne kadar kalması gerektiğini belirtiyor. Standart 16, 4'e çekilebilir

AGP driving value
Via chipsetli kartlarda yaşanan sorunları önlemek için üreticinin web sitesinden buraya hangi değerin girileceği öğrenilmeli

UDMA support for primary / secondary IDE
IDE kanallarında UDMA modunu destekleyen aygıtlar varsa performansı arttırır. Auto seçilmesi daha mantıklı

On board Audio / Modem
Anakartta bütünleşik ses kartı ve modem varsa bu seçenek aktive edilmeli, aksi halde sistem kaynaklarını boşuna harcamamak için kapatılmalı

Power after fail
Bilgisayar çalışırken elektrik kesildiğinde ve tekrar geldiğinde bilgisayarın açılıp açılmayacağını belirler. Elektrik geldiğinde bilgisayarın aniden açılmaması için Disabled edilmeli

mehmet_ozturk · 4 Mart 2006

Power management setup

Power management
Güç yönetim modunu seçer. Bilgisayar belirtilen süre boyunca kullanılmadığında sabit diski görüntü kartı, monitör gibi bileşenleri uyku konumuna alır. Suspend esnasında saatin geri kalmaması için setup esnasında Apm özelliği yüklenmeli

Pm control by Apm (Advanced Power Management)
Windows Apm'li işletim sistemlerinde Yes seçeneği en iyi performansı sağlar

Video off option
Monitörün ne zaman kapatılacağını belirtir : All modes off / Suspend off / Susp Stby off
Doze mode, işlemcinin hızı düşürülür
Standby mode, hard disk ve monitör kapanır
Suspend mode, işlemci dışında tüm birimler kapanır

Hdd power down
Hard diskin Standby modunda ne kadar çalışacağını belirtir

Video off method
Video off yöntemini (ekranı karartma, yatay ve dikey taramayı kapatma gibi) belirler. Yeni kartlarda Dpms seçilmeli (Display Power Management Signaling)

Video off after
Sistem sırayla daha yüksek koruma modlarına geçiriliyorsa monitörün ne zaman kapatılacağını belirtir

Modem use Irq
Sistem modemle uyandırılacaksa Irq no'su belirtilir. (Örneğin faks almak isteniyorsa) Varsayılan değer 3'tür

Pm timers
Güç tasarrufuna başlama süresi

Power up control
Soft-off özellikli kartlarda kapatma düğmesine hızla basıldığında sistem kapanmaz askıya alınır (suspend)

Soft-off by Power button
Soft-off veya Instant-off : bilgisayar Shut Down komutunu uygular, hemen kapanır
Suspend : sistem askıya alınır
Delay 4 sec : güç düğmesi 4 saniye basılı tutulmadıkça bilgisayar kapanmaz

Power up on modem act
Enabled durumunda bilgisayar modem sinyaliyle açılır. Sistem ani yanıt veremeyeceği için faks veya dosya ikinci denemede gönderilebilir. Bu seçenek (şimdilik) ancak Remote programlar kullanılacaksa tercih edilmelidir

Automatic power up
Sistem belirtilen saatlerde otomatik açılıp kapanır

Wake up events in Doze and Standby / Reload global timer events
Bilgisayarı Doze ve Standby modundan uyandıracak olaylar seçilir veya otomatik açılış saati belirtilir

Power down and Resume events
Bilgisayarı Suspend modundan uyandıracak olaylar seçilir

Throttle duty cycle
İşlemcinin Doze modundaki performans yüzdesini belirtir. Standart yazılımlar için ayarlanabilir aksi halde dokunulmamalı

Vga active monitor
Enable seçilirse grafik aktiviteleri bilgisayarı Standby modundan uyandırır. Sık sık video seyrediliyorsa Enable seçilmeli, böylece film seyrederken sistem uyku moduna geçmez

Cpu fan off in suspend
Enable seçilirse Suspend modunda işlemci fanı durdurulur

Irq 8 Clock event - Break Suspend
Enable seçilirse sistem saati bilgisayarı Suspend modundan uyandırır

ACPI function
Gelişmiş güç ve konfigürasyon yönetimini etkinleştirir. İşletim sisteminin de bu özelliği desteklemesi gerekir

ACPI suspend type
Sistemin nasıl askıya alınacağınoı belirtir. S1 sistemi uyku modundan çok hızlı çıkarıyor. S3 Ram dışında tüm donanımların gücünü kesip güç tüketimini minimuma indiriyor. STR (Suspend To Ram) özelliğini kullanabilmek için hem anakart hem de diğer aygıtlar bu özelliğe sahip olmalı

mehmet_ozturk · 4 Mart 2006

Pnp Pci setup

Pnp Os installed = Pnp aware Os
Windows 9x, 2000, OS2 ve XP için Yes seçilmeli. Bios sadece açılış işlemi için gerekli donanımın kaynak dağılımı ile ilgilenir

Resources controlled by
Auto seçilirse Bios tüm Irq ve Dma'leri kendi tarar ve kaynak dağılımını otomatik olarak yapar. Pnp olmayan Isa kartlar kullanılıyorsa Auto seçilmemeli. Böylece önce Isa kartlar yerleştirilir sonra diğerleri taranır

Reset configuration data
Enable seçilirse Bios açılıştan sonra ESCD (Extended System Configuration Data) bilgilerini siler ve tüm kaynakları yeniden dağıtır. Disable bırakılmalı

Irq Dma assigned to
Pnp olmayan kartlar için Irq'ya Legacy Isa veya No Icu değeri atanmalı

Assign Irq for Vga
Vga karta bir Irq atanmasını sağlar. Mutlaka Enabled seçilmeli

Assign Irq for Usb
Usb aygıtlarınız varsa mutlaka Enabled seçilmeli

Pci Vga palette snoop
Bazı kartlar renkleri düzgün gösteremiyor. Bu durumda Enabled edilmeli, aksi halde Disabled kalmalı

Pci Irq activated by
Normal Pci kartlar Level ile (sinyal yüksekliğine göre) çalışır, bazıları ise hatalı çalışır. Bu durumda hatalı çalışan kart Edge ile denetime alınabilir

Slot # using Int #
Bu seçenek 4 Pci interruptından birinin 4 Pci yuvasından birine (hatalı çalışanına) atanmasını sağlar. Auto genellikle problemsiz çalışır

1st, 2nd, 3rd, 4th available Irq
Auto ile yapılan düzenleme hatalı çalışıyorsa bu seçenekle Interrupt'ları düzenlenebilir

Pci Irq map to
Normalde Pci controller'a verilen yönetim bu seçenekle Isa controller'a verilebilir

Primary Secondary Ide Int #
Onboard controller'ın veya Pci controller'ın hangi Ide kanalını kullanacakları belirtilir : A ve B

Use MEM base addr
Eski Isa network kartları için upper memory'de bir alan ayrılmalı

Delay for Hdd
Eski sabit diskler yavaş çalışır, bu yüzden işlemci tarafından beklenmeleri gerekir. Mümkün olan en kısa süreye ayarlanmalı

MA wait state
Belleğe erişmeden önce bekler, kararlılığı sağlar ama sistemi yavaşlatır. Sistem kilitlenmezse Disable seçilmeli

RAM read write burst
Bellek matrissel olarak adreslenir, erişim ise bloklar (Burst) halinde yapılır. Sdram'lerde ilk erişim için 1 (Fpm'lerde 3) değeri verilmelidir. Sistemi kilitlemeden çalışan en küçük değer seçilmeli

RAS to CAS delay = CAS latency By SPD
Aynı adres yolunu ve tamponu kullanan satır ve sütun adresleri okunurken aradaki gecikmeyi ayarlar. Sistemi kilitlemeden çalışan en küçük değer seçilmeli : 3/2/2, 3/3/2, 3/3/3. By SPD seçeneği varsa ayarları otomatik düzenlemek için seçilmeli

RAS precharge time
Belleğe peşpeşe 2 erişim arasındaki süreyi ayarlar. Sistemi kilitlemeden çalışan en küçük değer seçilmeli

AGP aperture size
AGP grafik kartına ayrılan sistem belleğinin adresini belirtir. Bu alan ne kadar büyük seçilirse işlemler de o kadar hızlanır. Standart olarak 64K bırakılmalı

AGP mode
AGP grafik kartına çalışacağı modu belirtir, 4x veya 8x. Bazı anakartlarda 8x seçeneği problem yaratabilir

AGP driving control
AGP'nin çalışmasını düzenler. Auto seçilmeli

Burst write combining
Sistem bir çok burst'ü bir araya toplar ve hızlanır. Enable edilmeli

Cpu to Pci Ide write buffer (Posting)
Pci ile Ide arasında bir tampon bellek kullanılır. Enable seçilirse bilgiler Pci veriyolu'nun "hazırım" mesajını beklemeden direkt olarak yazılır. Enable seçilmeli

Dram read around write
Enable seçilirse okuma işlemleri tampon kullanılarak yapılır, işlemci bellek için beklemez

PCI latency timer
Ses kartları için kısa, Scsi kartlar için uzun bir süre seçilmeli. Standart ayarda bırakılmalı çok fazla bir hız kazandırmıyor

PCI Irq activated by
Yeni kartlar Level tetikleme ile çalışır. Eski kartlarda Edge seçilerek problem giderilebilir ama en iyisi eski kartı değiştirmektir

Power on by alarm
Makinenin belirli bir saatte açılmasını sağlar

Hardware monitor
Anakarttaki gerilim, sıcaklık, fan dönüş hızı gibi etmenlerin izlenmesini ve gerektiğinde uyarı verilmesini sağlar

mehmet_ozturk · 4 Mart 2006

Yeni Bios ayarları

ATA 66/100 IDE cable msg
Anakartın (elitegroup marka olmalı) kablonun kaçlı olduğunu algılamasını sağlar (Gereksiz)

USB 2.0 hs reference voltage
USB'nin çektiği gerilim değerini bir çok usb araç bağlandığında kademe kademe arttırarak yeterli değeri bulmanızı sağlar

Delay prior to thermal
P4 ısındığında frekansını düşürür. Burada belirtilen değer bu düşük frekansta ne kadar kalması gerektiğini belirtiyor. Standart 16, 4'e çekilebilir

AGP driving value
Via chipsetli kartlarda yaşanan sorunları önlemek için üreticinin web sitesinden buraya hangi değerin girileceği öğrenilmeli

Cpu fast strings
L1 cache'in performansı arttırmak için Enable olmalı (Eskiden Pentium Pro fast strings'i doğru çalıştıramıyordu)

MPS (Multi Processor Specification) version Control for OS
İki veya daha fazla işlemcili kartlarda hangi versiyonun kullanılacağını belirtir. Kullanılan işletim sisteminin seçilen versiyonu desteklediğinden emin olunmalıdır. Windows 2000 ve sonrası ile NT 4.0 V1.4'ü destekler, varsayılan değer ise V1.1'dir

Interrupt Mode (PIC/APIC mode)
Bu özellik daha fazla Irq kullanılmasına olanak tanır ve çoklu işlemci desteği sunar. PIC 16, APIC 23 IRQ ile çalışır. APIC tüm PCI yuvaları dolu olduğunda bile adres çakışmasını önleyebilir (Bu ayarlama işletim sistemi kurulmadan önce yapılmalıdır !) Enabled seçilmeli

Compatible Fpu opcode
Pentium 4'ü yazılımla FPU'ya uyumlu kılıyor. Şimdilik Disable olarak kalmalı, aksi halde işlemciyi yavaşlatabilir

ACPI suspend type
S1 sistemi uyku modundan çok hızlı çıkarıyor. S3 Ram dışında tüm donanımların gücünü kesip güç tüketimini minimuma indiriyor

mehmet_ozturk · 4 Mart 2006

Anakart üreticilerinin web adresleri

Abit